การขายอสังหาริมทรัพย์ ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา กรณีการโอนกรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์จากการแบ่งสินสมรส
เรื่อง ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา กรณีการโอนกรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์จากการแบ่งสินสมรสข้อเท็จจริงนาง ก. และนาย ข. เป็นสามีภริยากันโดยชอบด้วยกฎหมาย ต่อมานาง ก. ได้เป็นโจทก์ ฟ้องหย่าและขอแบ่งสินสมรส โดยแถลงว่า ในระหว่างที่เป็นสามีภริยากันได้เกิดมีทรัพย์สินระหว่างสามี ภริยาหลายรายการ เช่น ที่ดิน หุ้น เงินฝากในธนาคารต่าง ๆ พร้อมดอกเบี้ย สิ่งปลูกสร้างอาคารชุด (คอนโดมิเนียม)เป็นต้น และต่อมาได้มีการทำสัญญาประนีประนอมยอมความ คือโจทก์และจำเลยตกลง หย่าขาดจากการเป็นสามีและภริยากันนับแต่วันที่ทำสัญญาประนีประนอมยอมความเป็นต้นไป และจำเลย ตกลงโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง ให้แก่โจทก์รวม 26 รายการ ทั้งโจทก์และจำเลยต่างให้ถือ เอาสัญญาประนีประนอมยอมความฉบับดังกล่าวเป็นการแบ่งสินสมรสระหว่างกันเรียบร้อยแล้ว ทรัพย์สินใด ๆ ของโจทก์หรือจำเลยนอกเหนือจากที่ระบุไว้ในสัญญา ทั้งสองฝ่ายยอมรับว่าเป็นสินส่วนตัวของแต่ละฝ่าย และศาลได้มีคำพิพากษาตามยอม นาง ก. ได้ไปโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินที่สำนักงานที่ดินจังหวัด ได้แจ้งให้ เจ้าพนักงานที่ดินทราบว่าเป็นการจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินจากการแบ่งสินสมรส โดยคำพิพากษาของ ศาลและสัญญาประนีประนอมยอมความเจ้าพนักงานที่ดินได้เรียกเก็บค่าธรรมเนียมเป็นเงิน 100.- บาท แต่ต่อมาเจ้าพนักงานที่ดินได้มีหนังสือแจ้งให้นาง ก. ไปชำระค่าธรรมเนียมและภาษีเพิ่มเติม ซึ่งนาง ก. ได้ไปชี้แจงแล้วแต่เจ้าพนักงานฯ ยืนยันให้ชำระเพิ่มนาง ก. จึงต้องชำระภาษีไป เป็นเงิน 244,180.- บาท การโอนกรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์จากการแบ่งสินสมรส ที่สินสมรสมีราคาคิดเป็นเงิน รวมทั้งสิ้น 5,475,823,650.- บาท แต่นาง ก. ได้ยอมรับเอาทรัพย์สินเฉพาะตามที่ระบุไว้ใน สัญญาประนีประนอมยอมความได้แก่ ที่ดิน จำนวน 26 รายการ คิดเป็นเงินเพียง 854,077,650.- บาท ซึ่งยังไม่ถึงครึ่งหนึ่งตามสิทธิ์ที่จะได้รับตามกฎหมายในการแบ่งสินสมรส (เป็นเงิน 2,737,911,825.-บาท) เป็นการแบ่งสินสมรสที่เป็น อสังหาริมทรัพย์ ซึ่งมีราคาของแต่ละฝ่ายเท่ากัน หรือไม่เกินส่วนนี้ ได้รับยกเว้นไม่ต้องเสียภาษีเงินได้จากการโอน อสังหาริมทรัพย์ ตาม คำสั่งกรมสรรพากร ที่ ป.9/2528 ฯ ลงวันที่ 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2528 และมาตรา 39 แห่ง ประมวลรัษฎากร ความเข้าใจดังกล่าวถูกต้องหรือไม่ กฎหมายที่เกี่ยวข้องมาตรา 39, มาตรา 40 ทวิ, มาตรา 49 ทวิ, คำสั่งกรมสรรพากร ที่ ป.9/2538ฯแนววินิจฉัยกรณีตามข้อเท็จจริง การแบ่งสินสมรสที่เป็นอสังหาริมทรัพย์ซึ่งมีราคาแต่ละฝ่ายเท่ากัน ไม่ ถือเป็นการ "ขาย" ตามมาตรา 39 แห่งประมวลรัษฎากร ไม่ต้องเสียภาษีเงินได้ ตามข้อ 1 (11) ของ คำสั่งกรมสรรพากร ที่ ป.9/2528 ฯ ลงวันที่ 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2528 แต่ถ้าเป็นการแบ่งสินสมรสที่ เป็นอสังหาริมทรัพย์ซึ่งมีราคาแต่ละฝ่ายไม่เท่ากัน ฝ่ายที่ได้รับการแบ่งสินสมรสที่เป็นอสังหาริมทรัพย์ซึ่งมี ราคามากกว่าสิทธิ์ที่มีอยู่กึ่งหนึ่ง เข้าลักษณะเป็นการโอนกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองในอสังหาริมทรัพย์ โดยไม่มีค่าตอบแทน ถือเป็นการขายตามมาตรา 39 แห่งประมวลรัษฎากร และถือว่าผู้โอนมีเงินได้และ ต้องเสียภาษีตามมาตรา 41 ทวิ แห่งประมวลรัษฎากร เจ้าพนักงานประเมินมีอำนาจกำหนด ราคาขายอสังหาริมทรัพย์ตามมาตรา 49 ทวิ แห่งประมวลรัษฎากร โดยคิดราคาที่พึงได้รับจากการขาย ที่ดินนั้นตามราคาประเมินทุนทรัพย์เพื่อเรียกเก็บค่าธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมตาม ประมวลกฎหมายที่ดิน ที่มา:หนังสือข้อหารือกรมสรรพากร ที่ กค 0811/05223 ลงวันที่ 30 เมษายน 2541 |